Lợi Thế Của Vận Chuyển Hàng Hóa Bằng Đường Biển So Với Các Phương Thức Vận Chuyển Khác Là Gì?
Vận chuyển hàng hóa bằng đường biển đã là xương sống của thương mại toàn cầu trong nhiều thế kỷ, và ngày nay nó vẫn là phương thức vận chuyển được sử dụng rộng rãi nhất để di chuyển hàng hóa qua các biên giới quốc tế. Mặc dù vận chuyển hàng không, vận chuyển đường bộ và vận chuyển đường sắt đều có những ứng dụng riêng, vận tải đường biển mang lại những lợi thế độc đáo khiến nó trở thành lựa chọn ưu tiên cho các doanh nghiệp vận chuyển khối lượng lớn hàng hóa trên các khoảng cách dài. Từ tiết kiệm chi phí và sức chứa đến tính bền vững, những lợi ích của vận tải đường biển giúp các doanh nghiệp quản lý chuỗi cung ứng một cách hiệu quả và tiết kiệm. Hướng dẫn này khám phá lý do tại sao vận chuyển hàng hóa bằng đường biển vượt trội so với các phương thức vận chuyển khác và tại sao nó vẫn đóng vai trò thiết yếu đối với thương mại toàn cầu.
Chi phí thấp hơn cho khối lượng lớn
Một trong những lợi thế lớn nhất của vận tải đường biển so với các phương thức vận chuyển khác là tính hiệu quả về chi phí, đặc biệt là đối với các lô hàng lớn hoặc nặng.
- Kinh tế quy mô : Tàu chở hàng được thiết kế để vận chuyển khối lượng lớn hàng hóa, với một số tàu container có thể chở hơn 24.000 container tiêu chuẩn. Khả năng vận chuyển khối lượng lớn này đồng nghĩa với chi phí trên mỗi đơn vị hàng hóa thấp hơn nhiều so với vận tải bằng đường hàng không, đường bộ hoặc đường sắt. Ví dụ, việc gửi một container 40 feet hàng hóa từ châu Á đến châu Âu bằng đường biển có thể tốn chỉ một phần nhỏ chi phí so với việc gửi cùng lượng hàng đó bằng đường hàng không.
- Chi phí trên từng đơn vị trọng lượng giảm : Cước phí vận tải đường biển thường được tính theo kích cỡ container (ví dụ: container 20 feet hoặc 40 feet) thay vì theo trọng lượng, do đó rất phù hợp với các mặt hàng nặng như máy móc, đồ nội thất hoặc vật liệu xây dựng. Ngược lại, vận tải hàng không tính phí theo trọng lượng hoặc thể tích (tùy theo giá trị nào cao hơn), điều này có thể khiến việc vận chuyển hàng hóa nặng trở nên quá đắt đỏ.
- Tiết kiệm lâu dài : Đối với các doanh nghiệp có nhu cầu vận chuyển quốc tế định kỳ, vận tải đường biển mang lại mức giá ổn định và dự đoán được, giúp lập ngân sách dễ dàng hơn so với vận tải hàng không, vốn thường có biến động mạnh về giá do chi phí nhiên liệu hoặc nhu cầu tăng đột biến.
Những khoản tiết kiệm chi phí này khiến vận chuyển đường biển trở thành lựa chọn tốt nhất cho các doanh nghiệp muốn giảm thiểu chi phí vận chuyển, đặc biệt khi tốc độ không phải là ưu tiên hàng đầu.
Khả năng chuyên chở cao cho hàng hóa cồng kềnh và nặng
Vận chuyển đường biển có thể xử lý khối lượng hàng hóa lớn và nặng hơn nhiều so với các phương thức vận chuyển khác, làm cho nó trở nên không thể thiếu đối với các ngành công nghiệp vận chuyển các mặt hàng cồng kềnh.
- Tính linh hoạt của container : Vận chuyển đường biển sử dụng các container tiêu chuẩn (container 20 feet, 40 feet và container 40 feet cao) có thể chở được khối lượng hàng hóa lớn, từ các pallet điện tử đến các thùng quần áo. Các loại container chuyên dụng như container sàn phẳng hoặc container hở nóc có sẵn để vận chuyển các mặt hàng quá khổ như máy móc, phương tiện hoặc thiết bị xây dựng – những mặt hàng khó hoặc không thể vận chuyển bằng đường hàng không hoặc đường bộ.
- Không giới hạn trọng lượng : Khác với vận chuyển hàng không, vốn có giới hạn trọng lượng nghiêm ngặt (thường khoảng 100–150 kg mỗi pallet), hoặc vận chuyển đường bộ, vốn chịu giới hạn trọng lượng do quy định giao thông, vận tải đường biển có thể xử lý hàng hóa cực kỳ nặng. Một container đơn lẻ có thể chở tới 28 tấn, và vận chuyển hàng rời (đối với hàng hóa không đóng container) có thể chuyên chở những mặt hàng nặng như cả tàu hay thiết bị công nghiệp.
- Tùy chọn hàng rời : Ngoài container, tàu vận tải biển còn có thể chở hàng rời như ngũ cốc, than, dầu hoặc khoáng sản trong các khoang chứa lớn, làm cho hình thức này trở nên thiết yếu đối với các ngành công nghiệp như nông nghiệp, năng lượng và khai thác mỏ – nơi cần vận chuyển khối lượng lớn nguyên vật liệu.
Khả năng này đảm bảo rằng các doanh nghiệp thuộc mọi loại hình – từ nhà sản xuất đến nhà bán lẻ – đều có thể vận chuyển sản phẩm của họ, bất kể kích thước hay trọng lượng lớn đến đâu.
Giảm tác động môi trường
Trong thời đại mà tính bền vững ngày càng được quan tâm, vận tải đường biển có tác động môi trường thấp hơn so với các phương thức vận chuyển khác, đặc biệt là vận chuyển hàng không.
- Giảm phát thải carbon : Tàu chở hàng thải ra lượng khí carbon dioxide (CO2) ít hơn đáng kể trên mỗi tấn hàng hóa so với máy bay hoặc xe tải. Theo số liệu ngành, vận chuyển đường biển tạo ra khoảng 15–50 gram CO2 trên mỗi tấn-kilômét, trong khi vận chuyển bằng đường hàng không tạo ra 500–1.500 gram trên mỗi tấn-kilômét. Điều này khiến vận chuyển đường biển trở thành lựa chọn thân thiện với môi trường hơn cho các doanh nghiệp muốn giảm lượng khí thải carbon.
- Tiết kiệm nhiên liệu : Các tàu container hiện đại được thiết kế để tiết kiệm nhiên liệu, với động cơ tiên tiến và kiểu dáng thân tàu giúp giảm thiểu mức tiêu thụ nhiên liệu. Một số tàu thậm chí còn sử dụng nhiên liệu thay thế như khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) để tiếp tục giảm phát thải.
- Các thực hành bền vững : Nhiều hãng vận tải đường biển đang đầu tư vào các công nghệ xanh, chẳng hạn như đi chậm tiết kiệm nhiên liệu (giảm tốc độ để tiết kiệm nhiên liệu) hoặc sử dụng hệ thống đẩy hỗ trợ bằng gió, nhằm làm cho hoạt động của họ bền vững hơn. Điều này phù hợp với nhu cầu ngày càng tăng từ người tiêu dùng và doanh nghiệp về chuỗi cung ứng có trách nhiệm với môi trường.
Đối với các doanh nghiệp ưu tiên tính bền vững, vận chuyển đường biển mang lại cách thức vận chuyển hàng hóa toàn cầu với tác động thấp hơn đến môi trường.
Đáng tin cậy cho Thương mại Đường dài
Vận chuyển đường biển cung cấp dịch vụ đáng tin cậy cho thương mại quốc tế đường dài, kết nối các thị trường lớn trên khắp các châu lục.
- Các tuyến đường đã được thiết lập : Các hãng tàu hoạt động theo các tuyến cố định, được thiết lập rõ ràng giữa các cảng lớn trên toàn thế giới, từ Thượng Hải và Singapore đến Rotterdam và Los Angeles. Những tuyến đường này có tính dự đoán cao, với lịch trình thường xuyên mà các doanh nghiệp có thể dựa vào để lên kế hoạch. Ví dụ, một lô hàng từ Trung Quốc đến bờ Tây Hoa Kỳ sẽ đi theo cùng một tuyến đường với thời gian vận chuyển ổn định (thường là 14–21 ngày).
- Giảm nguy cơ ùn tắc : Mặc dù các cảng có thể gặp tình trạng ùn tắc đôi lúc, đặc biệt là trong mùa cao điểm, vận chuyển đường biển ít dễ bị chậm trễ đột ngột hơn so với vận chuyển hàng không (có thể bị gián đoạn do thời tiết hoặc ùn tắc sân bay) hoặc vận chuyển đường bộ (bị ảnh hưởng bởi tắc đường, tai nạn hoặc chậm trễ tại biên giới).
- Khả năng chống chịu thời tiết : Các tàu chở hàng hiện đại được xây dựng để chịu được biển động và bão, làm cho vận chuyển đường biển trở nên đáng tin cậy hơn trong điều kiện thời tiết xấu so với vận chuyển hàng không, vốn thường phải đối mặt với việc hủy chuyến hoặc chậm trễ do bão.
Sự đáng tin cậy này giúp các doanh nghiệp duy trì chuỗi cung ứng ổn định, đảm bảo hàng hóa đến đúng kế hoạch cho sản xuất, bán lẻ hoặc phân phối.
Tính linh hoạt về kích cỡ lô hàng
Vận chuyển đường biển mang lại sự linh hoạt trong việc chuyên chở cả những lô hàng nhỏ và lớn, phù hợp với các doanh nghiệp ở mọi quy mô.
- Full Container Load (FCL) : Đối với các lô hàng lớn đủ để lấp đầy toàn bộ container, FCL cung cấp chi phí thấp hơn trên mỗi đơn vị và thời gian vận chuyển nhanh hơn, vì container được vận chuyển trực tiếp đến điểm đích mà không dừng lại để chất thêm hàng hóa khác.
- Less Than Container Load (LCL) : Đối với các lô hàng nhỏ hơn không lấp đầy một container, LCL cho phép các doanh nghiệp chia sẻ không gian container với hàng hóa khác. Đây là lựa chọn lý tưởng cho các doanh nghiệp nhỏ hoặc startup cần vận chuyển lượng hàng vừa phải mà không phải trả tiền cho cả một container.
- Các lựa chọn vận chuyển hàng rời và hàng rời đóng kiện : Ngoài các container, vận chuyển đường biển còn xử lý hàng hóa rời (như ngũ cốc hoặc dầu) và hàng rời đặc biệt (các mặt hàng quá khổ không vừa trong container), cung cấp giải pháp cho những nhu cầu vận chuyển đặc thù.
Sự linh hoạt này có nghĩa là doanh nghiệp không cần phải chờ tích lũy đủ hàng để đầy một container — họ có thể gửi hàng LCL cho các đơn hàng nhỏ hơn hoặc FCL cho các đơn hàng lớn hơn, từ đó thích ứng với sự biến động về nhu cầu.
Tiếp cận thị trường toàn cầu
Vận chuyển đường biển kết nối doanh nghiệp với các thị trường trên toàn thế giới, bao gồm cả những quốc gia hẻo lánh hoặc không giáp biển vốn phụ thuộc vào cảng biển để thực hiện thương mại.
- Cổng mạng : Trên toàn cầu có hơn 9.000 cảng, giúp doanh nghiệp tiếp cận các thị trường ở mọi châu lục. Ngay cả các quốc gia không giáp biển như Thụy Sĩ hay Bolivia cũng kết nối được với thương mại toàn cầu thông qua các cảng gần đó (ví dụ: Rotterdam đối với Thụy Sĩ, Santos ở Brazil đối với Bolivia) bằng cách kết hợp vận tải biển và vận tải đường bộ.
- Hỗ trợ các thị trường mới nổi : Vận chuyển đường biển đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy thương mại với các thị trường mới nổi tại châu Á, châu Phi và Nam Mỹ. Khi các khu vực này phát triển, các cảng biển đang được mở rộng, giúp doanh nghiệp dễ dàng vận chuyển hàng hóa đến những khách hàng mới.
- Tích Hợp Đa Phương Thức : Vận tải đường biển dễ dàng kết hợp với các phương thức vận chuyển khác (đường bộ, đường sắt hoặc đường thủy nội địa) để giao hàng tận nơi. Ví dụ, một container được vận chuyển bằng đường biển đến cảng có thể được chuyển lên xe tải hoặc tàu hỏa để đưa đến điểm đích cuối cùng, đảm bảo hàng hóa đến được cả những khu vực nội địa.
Phạm vi toàn cầu này giúp các doanh nghiệp mở rộng cơ sở khách hàng, khai thác vào các thị trường mới mà sẽ rất khó tiếp cận nếu sử dụng các phương thức vận chuyển hạn chế hơn như hàng không hoặc đường bộ.
Câu hỏi thường gặp
Vận chuyển đường biển có chậm hơn các phương thức vận chuyển khác không?
Có, vận chuyển đường biển chậm hơn vận chuyển hàng không (chỉ mất vài ngày), nhưng nhanh hơn một số hình thức vận chuyển đường sắt hoặc đường bộ đường dài đối với các lô hàng quốc tế. Thời gian vận chuyển dao động từ 2–6 tuần đối với hầu hết các tuyến quốc tế, điều này là chấp nhận được đối với hàng hóa không cần gấp.
Các loại hàng hóa nào phù hợp nhất với vận chuyển đường biển?
Vận chuyển đường biển lý tưởng cho khối lượng hàng hóa lớn, các mặt hàng nặng (máy móc, đồ nội thất), hàng rời (ngũ cốc, dầu) và hàng hóa không cần gấp như quần áo, thiết bị điện tử hoặc đồ dùng gia đình. Nó ít phù hợp hơn với hàng dễ hỏng hoặc hàng hóa cần giao nhanh.
Vận chuyển đường biển so với vận chuyển hàng không về chi phí như thế nào?
Vận chuyển đường biển rẻ hơn đáng kể, với chi phí thường thấp hơn 5–10 lần so với vận chuyển hàng không cho cùng một khối lượng. Ví dụ, việc vận chuyển một container 40 feet từ châu Á đến châu Âu có thể tốn từ 2.000–4.000 USD bằng đường biển, trong khi bằng đường hàng không sẽ mất từ 20.000–40.000 USD.
Vận chuyển đường biển có đảm bảo cho các lô hàng cần đúng hạn không?
Vận chuyển đường biển đáng tin cậy đối với các lô hàng đã lên kế hoạch và không khẩn cấp, nhưng không phù hợp với hàng hóa cần giao nhanh. Vận chuyển hàng không phù hợp hơn với các mặt hàng khẩn cấp, tuy nhiên tính dự đoán được của vận chuyển đường biển khiến nó trở thành lựa chọn đáng tin cậy cho các đơn giao theo lịch với thời gian linh hoạt.
Vận chuyển đường biển có thể vận chuyển các mặt hàng dễ vỡ không?
Có, nhưng các mặt hàng dễ vỡ cần được đóng gói cẩn thận để chịu được thời gian vận chuyển và xử lý lâu hơn. Nhiều nhà cung cấp vận tải đường biển cung cấp các container chuyên dụng hoặc dịch vụ đóng gói để bảo vệ các mặt hàng dễ vỡ như đồ thủy tinh hoặc thiết bị điện tử.