Quản lý logistics quốc tế có những thách thức gì?
Hậu cần quốc tế việc phối hợp di chuyển hàng hóa qua các biên giới, kết hợp vận chuyển, thông quan hải quan, lưu kho và giao tiếp giữa các đối tác toàn cầu. Mặc dù nó giúp doanh nghiệp tiếp cận các thị trường mới, việc quản lý vận tải quốc tế đi kèm với những thách thức đặc biệt có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng, làm tăng chi phí và làm tổn hại đến sự tin tưởng của khách hàng. Từ việc tuân thủ các quy định phức tạp đến việc đối phó với những sự chậm trễ không lường trước được, những thách thức này đòi hỏi kế hoạch kỹ lưỡng và khả năng thích ứng. Hướng dẫn này sẽ khám phá những trở ngại chính trong việc quản lý hậu cần quốc tế và tại sao chúng lại quan trọng đối với các doanh nghiệp ở mọi quy mô.
Thủ tục hải quan và tuân thủ quy định phức tạp
Một trong những thách thức lớn nhất trong logistics quốc tế là xử lý các quy định hải quan đa dạng và luôn thay đổi của các quốc gia khác nhau. Mỗi quốc gia đều có những yêu cầu riêng cho việc nhập khẩu và xuất khẩu hàng hóa, và việc không tuân thủ có thể dẫn đến chậm trễ, phạt tiền hoặc thậm chí tịch thu hàng hóa.
- Yêu cầu tài liệu các quốc gia yêu cầu những loại giấy tờ cụ thể, như hóa đơn thương mại, danh sách đóng gói, giấy chứng nhận xuất xứ, và các chứng chỉ an toàn hoặc chất lượng (ví dụ: dấu CE tại EU hoặc giấy phê duyệt của FDA tại Mỹ). Việc thiếu giấy tờ hoặc giấy tờ sai lệch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây chậm trễ tại hải quan. Ví dụ, một sản phẩm bị gán nhãn sai hoặc sai mã Hệ thống hài hòa (HS) – được sử dụng để phân loại hàng hóa cho thuế quan – có thể dẫn đến việc hàng hóa bị giữ lại tại biên giới.
- Thuế quan và Rào cản thương mại : Thuế quan (thuế nhập khẩu) thay đổi đáng kể giữa các quốc gia và có thể thay đổi đột ngột do chính sách thương mại hoặc căng thẳng chính trị. Hạn ngạch (giới hạn số lượng sản phẩm được nhập khẩu) và cấm vận (cấm buôn bán với một số quốc gia) làm gia tăng độ phức tạp. Doanh nghiệp phải cập nhật thường xuyên để tránh chi phí bất ngờ hoặc gián đoạn vận chuyển.
- Rào cản văn hóa và ngôn ngữ : Việc hiểu rõ quy định địa phương trở nên khó khăn hơn khi phải đối mặt với rào cản ngôn ngữ hoặc khác biệt văn hóa. Một thuật ngữ có ý nghĩa này ở quốc gia này có thể lại mang một ý nghĩa pháp lý khác ở quốc gia khác, dẫn đến sai sót trong tuân thủ.
Ngay cả những công ty có nhiều kinh nghiệm cũng gặp khó khăn với các vấn đề này, vì các quy định có thể thay đổi chỉ trong một đêm do luật mới, sự kiện chính trị hoặc khủng hoảng toàn cầu (như đại dịch hoặc chiến tranh).
Những chậm trễ vận chuyển khó dự đoán
Vận chuyển hàng hóa qua các quãng đường dài bao gồm nhiều bước — vận chuyển bằng xe tải đến cảng, vận chuyển bằng đường biển hoặc hàng không, thông quan hải quan và giao hàng cuối cùng — và sự chậm trễ có thể xảy ra ở bất kỳ giai đoạn nào. Những sự cố này gây tốn kém vì chúng làm gián đoạn lịch trình sản xuất, gây ra tình trạng hết hàng hoặc buộc doanh nghiệp phải trả chi phí cho các chuyến hàng khẩn cấp.
- Thời tiết và Thiên tai : Bão, lốc xoáy hoặc lũ lụt có thể đóng cửa cảng, làm chậm chuyến bay hoặc gây hư hại cơ sở hạ tầng. Ví dụ, một cơn bão ở châu Á có thể làm chậm một con tàu container, khiến ngày giao hàng bị lùi lại hàng tuần.
- Tắc nghẽn tại cảng : Các cảng bận rộn (như Thượng Hải, Los Angeles hoặc Rotterdam) thường xuyên đối mặt với tình trạng tồn đọng do thiếu hụt lao động, sự cố thiết bị hoặc khối lượng hàng hóa lớn. Trong năm 2021–2022, tình trạng tắc nghẽn cảng ở bờ Tây nước Mỹ khiến các con tàu phải chờ đợi hàng tuần, làm tăng chi phí và thời gian vận chuyển.
- Vấn đề lao động : Cuộc đình công của công nhân bến cảng, tài xế xe tải hoặc nhân viên kho hàng có thể làm tê liệt hoạt động vận chuyển. Ví dụ, một cuộc đình công của công nhân bốc xếp tại châu Âu có thể khiến hàng hóa không được dỡ xuống, làm trì hoãn các lô hàng.
- Lỗi Kỹ Thuật Hoặc Vận Chuyển : Sự cố kỹ thuật của xe tải, tàu thuyền hoặc máy bay, cũng như các container bị thất lạc hoặc định tuyến sai, đều có thể gây ra những sự chậm trễ bất ngờ. Ngay cả những sai sót nhỏ như dán nhãn sai container cũng có thể khiến hàng hóa bị gửi đến cảng sai.
Những sự chậm trễ này rất khó dự đoán, khiến các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc thông báo cho khách hàng hoặc lập kế hoạch tồn kho.
Chi Phí Cao Và Biến Động
Vận chuyển quốc tế là một quá trình tốn kém, và chi phí có thể tăng đột ngột, làm ăn mòn lợi nhuận. Các doanh nghiệp phải quản lý nhiều yếu tố chi phí, mà nhiều khi nằm ngoài tầm kiểm soát của họ.
- Nhiên Liệu Và Phí Vận Chuyển : Giá nhiên liệu biến động rất cao, và các hãng vận chuyển sẽ chuyển các chi phí này sang khách hàng thông qua phụ phí nhiên liệu. Chẳng hạn, giá cước vận chuyển đường biển đã tăng đột biến trong đại dịch COVID-19 do gián đoạn chuỗi cung ứng, sau đó giảm nhưng vẫn không ổn định.
- Lưu kho và bảo quản : Chi phí lưu giữ hàng hóa tại các quốc gia khác có thể rất cao, đặc biệt ở những khu vực có nhu cầu lớn. Nếu lô hàng bị trì hoãn, doanh nghiệp có thể phải trả thêm phí lưu kho tại cảng hoặc nhà kho.
- Bảo hiểm và Quản lý rủi ro : Hàng hóa vận chuyển quốc tế cần được bảo hiểm để bù đắp rủi ro mất mát, hư hỏng hoặc trộm cắp, điều này làm gia tăng chi phí. Các tuyến đường có rủi ro cao (ví dụ: đi qua các khu vực có nạn cướp biển hoặc bất ổn chính trị) sẽ có mức phí bảo hiểm cao hơn.
- Biến động tiền tệ : Thanh toán bằng ngoại tệ có thể làm tăng chi phí nếu tỷ giá hối đoái thay đổi bất ngờ. Việc đồng tiền địa phương giảm giá đột ngột có thể khiến việc nhập khẩu hàng hóa trở nên đắt đỏ hơn nhiều.
Các doanh nghiệp nhỏ, đặc biệt, gặp khó khăn với những chi phí này, bởi họ thường thiếu sức mạnh đàm phán để thương lượng mức giá thấp hơn với các hãng vận chuyển hoặc nhà cung cấp.
Tầm nhìn kém và khoảng trống trong giao tiếp
Theo dõi hàng hóa xuyên biên giới và cập nhật thông tin cho tất cả các bên liên quan là yếu tố quan trọng, nhưng tầm nhìn hạn chế và những khoảng trống trong giao tiếp thường gặp trong vận chuyển quốc tế.
- Thiếu hệ thống theo dõi thời gian thực : Không phải tất cả các hãng vận chuyển hoặc khu vực đều cung cấp hệ thống theo dõi thời gian thực đáng tin cậy. Điều này khiến việc xác định vị trí lô hàng hoặc thời điểm giao hàng trở nên khó khăn, gây ra sự bất ổn cho doanh nghiệp và khách hàng.
- Các đối tác chuỗi cung ứng thiếu kết nối : Vận chuyển quốc tế liên quan đến nhiều đối tác - nhà cung cấp, hãng vận chuyển, đại lý hải quan và kho hàng - mỗi bên sử dụng hệ thống hoặc phương pháp giao tiếp khác nhau. Những khoảng trống thông tin giữa các đối tác này có thể gây ra sự chậm trễ hoặc sai sót. Ví dụ, một kho hàng có thể không nhận được thông tin giao hàng cập nhật, dẫn đến việc bỏ lỡ thời gian dỡ hàng.
- Sự khác biệt về múi giờ : Việc phối hợp với các đối tác ở múi giờ khác khiến cho giao tiếp trở nên chậm hơn. Một câu hỏi từ một doanh nghiệp ở Mỹ gửi đến nhà cung cấp tại châu Á có thể mất một ngày để được trả lời, làm chậm quá trình ra quyết định.
Không có sự minh bạch và liên lạc rõ ràng, doanh nghiệp không thể chủ động giải quyết các vấn đề, dẫn đến nhiều sự gián đoạn hơn.
Thách thức trong quản lý hàng tồn kho
Cân bằng mức tồn kho ở các thị trường quốc tế rất phức tạp, vì thời gian vận chuyển dài và các sự chậm trễ khó dự đoán khiến việc tránh tình trạng hết hàng hoặc dư thừa hàng hóa trở nên khó khăn.
- Thời gian chờ đợi kéo dài : Việc vận chuyển hàng hóa ra nước ngoài có thể mất hàng tuần hoặc hàng tháng, vì vậy các doanh nghiệp phải dự báo nhu cầu từ sớm. Nếu nhu cầu thay đổi bất ngờ (ví dụ: doanh số giảm đột ngột hoặc xu hướng mới), họ có thể sẽ có quá nhiều hàng tồn kho (gây lãng phí tiền bạc) hoặc quá ít (làm mất cơ hội bán hàng).
- Chi phí hàng tồn kho an toàn : Để tránh tình trạng hết hàng, các doanh nghiệp thường duy trì thêm một lượng hàng tồn kho dự phòng gọi là 'hàng tồn kho an toàn', điều này làm gia tăng chi phí lưu trữ và chiếm dụng vốn. Điều này đặc biệt tốn kém với hàng hóa dễ hư hỏng hoặc các sản phẩm nhanh lỗi thời (như thiết bị điện tử).
- Trả hàng và hậu cần ngược : Việc xử lý hàng trả lại ở thị trường quốc tế rất phức tạp và tốn kém. Hàng hóa trả lại phải được vận chuyển ngược qua các biên giới, thông quan lại và xử lý, làm gia tăng chi phí và thủ tục hành chính.
Quản lý hàng tồn kho kém có thể làm tổn hại đến mối quan hệ với khách hàng, vì tình trạng hết hàng dẫn đến đơn hàng bị chậm trễ, trong khi tồn kho quá mức dẫn đến bán hàng giảm giá và lợi nhuận bị mất.
Sự Khác Biệt Về Văn Hóa Và Vận Hành
: Kinh doanh vượt ra ngoài biên giới đồng nghĩa với việc phải thích nghi với các nền văn hóa khác nhau, các phương thức kinh doanh và tiêu chuẩn vận hành khác nhau, điều này có thể tạo ra những thách thức.
- Thói Quen Văn Hóa : Các phương thức kinh doanh hiệu quả ở một quốc gia có thể thất bại ở quốc gia khác. Ví dụ, ở một số nền văn hóa, việc đúng giờ là rất quan trọng, trong khi ở những nơi khác, sự linh hoạt thường phổ biến hơn. Việc hiểu sai các chuẩn mực này có thể làm căng thẳng mối quan hệ với các đối tác địa phương.
- Sự Khác Biệt Về Hạ Tầng : Cơ sở hạ tầng logistics (đường xá, cảng biển, kho bãi) có sự khác biệt lớn giữa các quốc gia. Các nước đang phát triển có thể có đường xá kém hoặc cảng biển lạc hậu, dẫn đến vận chuyển chậm trễ và rủi ro hư hỏng cao hơn. Trong khi đó, các nước phát triển thường có cơ sở hạ tầng hiện đại nhưng lại áp dụng quy định nghiêm ngặt hơn.
- Tiêu Chuẩn Chất Lượng và An Toàn : Sản phẩm phải đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng và an toàn địa phương, vốn có thể khác biệt so với quốc gia gốc. Ví dụ, sản phẩm điện tử bán tại châu Âu phải đạt tiêu chuẩn CE, trong khi sản phẩm bán tại Mỹ cần có chứng nhận UL. Việc không tuân thủ có thể khiến hàng hóa bị từ chối tại biên giới.
Câu hỏi thường gặp
Nguyên nhân phổ biến nhất gây chậm trễ trong logistics quốc tế là gì?
Lý do hàng đầu là hồ sơ không chính xác hoặc thiếu giấy tờ. Cơ quan hải quan thường giữ lô hàng do lỗi trong giấy tờ, phân loại mã HS sai hoặc thiếu giấy chứng nhận.
Doanh nghiệp xử lý các thay đổi đột ngột về thuế quan hoặc chính sách thương mại như thế nào?
Các doanh nghiệp theo dõi tin tức thương mại và làm việc với các công ty môi giới hải quan hoặc tư vấn thương mại để cập nhật thông tin. Họ cũng có thể đa dạng hóa nhà cung cấp ở nhiều quốc gia khác nhau để giảm sự phụ thuộc vào các khu vực có chính sách không ổn định.
Tại sao tính minh bạch lại quan trọng trong logistics quốc tế?
Tính minh bạch cho phép các doanh nghiệp theo dõi lô hàng theo thời gian thực, dự đoán sự chậm trễ và giao tiếp với khách hàng. Nếu thiếu tính minh bạch, họ không thể chủ động giải quyết các vấn đề phát sinh, dẫn đến nhiều gián đoạn và làm khách hàng không hài lòng.
Các doanh nghiệp nhỏ làm thế nào để kiểm soát chi phí cao của logistics quốc tế?
Các doanh nghiệp nhỏ có thể gộp chung lô hàng để giảm chi phí trên mỗi đơn vị, sử dụng các công cụ kỹ thuật số để theo dõi và xử lý chứng từ, đồng thời hợp tác với các nhà cung cấp dịch vụ logistics bên thứ ba (3PL) để tiếp cận mức giá tốt hơn và chuyên môn hỗ trợ.
Các nhà cung cấp dịch vụ 3PL đóng vai trò gì trong việc vượt qua các thách thức logistics?
các nhà cung cấp 3PL xử lý vận chuyển, thông quan và lưu kho, sử dụng chuyên môn và mạng lưới toàn cầu của họ để tuân thủ quy định, giảm thiểu chậm trễ và hạ thấp chi phí. Họ giúp các doanh nghiệp tập trung vào hoạt động cốt lõi thay vì các chi tiết hậu cần.